Giá điện tăng đang trở thành đề tài được nhiều người quan tâm, nhất là đối với nhóm chủ nhà trọ, những người đang phải đối diện với bài toán khó: chi phí vận hành ngày càng leo thang do điện tăng giá, trong khi giá phòng không thể tăng theo vì lo ngại mất khách, đặc biệt ở những khu vực cạnh tranh cao. Tình hình này đang gây áp lực lớn lên lợi nhuận và sự ổn định của việc kinh doanh cho thuê.
Trong bài viết này, Resident sẽ phân tích tổn thất tiềm ẩn từ việc giá điện tăng đối với nhà trọ và đề xuất nhiều giải pháp thực tiễn để giúp chủ nhà vẫn duy trì lợi nhuận, giữ chân khách hàng và quản lý hiệu quả hơn.
1. Góc nhìn từ “giá điện tăng”: Tăng bao nhiêu và đang tăng đến mức nào?
Sự điều chỉnh giá điện của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) luôn là tâm điểm chú ý, và mỗi lần điều chỉnh đều gây ra những tác động không nhỏ đến chi phí sinh hoạt và kinh doanh. Tháng 6/2025 vừa qua, EVN tiếp tục điều chỉnh tăng giá điện thêm 5% trên biểu giá bán lẻ bình quân, nối tiếp sau lần tăng 3% hồi đầu năm. Tuy nhiên, tác động thực tế lên hóa đơn điện của các khu trọ thường cao hơn nhiều so với tỷ lệ phần trăm được công bố và có thể khiến chủ nhà “choáng váng” khi nhận hóa đơn cuối tháng.
- Cách tính theo bậc thang lũy tiến: Đây là nguyên nhân khiến tiền điện tăng mạnh, không chỉ vì giá điện tăng mà còn do mức tiêu thụ vượt ngưỡng. Càng dùng nhiều, giá cho mỗi kWh càng cao – như bậc 6 (trên 400 kWh) có thể gần gấp đôi bậc 1. Với khu trọ dùng chung công tơ tổng, lượng điện dễ vượt ngưỡng, đẩy giá bình quân lên cao và làm tổng hóa đơn tăng vọt, gây áp lực chi phí lớn cho chủ trọ.
- Mùa hè là cao điểm tiêu thụ điện: Việt Nam với khí hậu nhiệt đới gió mùa có mùa hè kéo dài và nhiệt độ cao. Đây là thời điểm nhu cầu sử dụng các thiết bị làm mát như điều hòa, quạt điện tăng vọt. Nhu cầu sử dụng điện tăng cao đồng nghĩa với việc các khu trọ dễ dàng đạt đến các bậc thang điện cao nhất, khiến tổng chi phí điện năng tăng đột biến. Hiện tượng này xảy ra hàng năm và là một yếu tố định kỳ gây áp lực lên chi phí của chủ nhà.
- Chi phí điện chiếm 20-30% tổng chi trong một phòng trọ: Đối với một phòng trọ hoặc căn hộ dịch vụ, sau tiền thuê nhà, chi phí điện nước thường là khoản lớn tiếp theo trong tổng chi phí sinh hoạt hàng tháng của khách thuê. Đối với chủ nhà, tiền điện chiếm một phần đáng kể trong chi phí vận hành, đặc biệt nếu không quản lý chặt chẽ hoặc áp dụng giá cố định thấp hơn thực tế. Khi giá điện tăng thêm 5% nhưng tác động lũy tiến lên đến 30-50% như nhiều chủ nhà phản ánh trong tháng 6 vừa qua, khoản chênh lệch này trực tiếp làm xói mòn lợi nhuận.
- Ví dụ thực tế từ chủ nhà: Nhiều chủ nhà trọ đã chia sẻ rằng hóa đơn tiền điện tháng 6 của họ đã tăng từ 30% đến 50% so với mức trung bình của những tháng trước. Điều này cho thấy tác động của việc giá điện tăng không chỉ là con số phần trăm nhỏ trên giấy tờ mà là một khoản chi phí thực tế rất lớn, dẫn tới việc thu không đủ bù chi, đẩy chủ nhà vào thế bị động và thua lỗ.
2. Tác động đối với chủ nhà trọ: Mối nguy không chỉ là tiền điện
Việc giá điện tăng không chỉ đơn thuần là gánh nặng về mặt tài chính. Nó còn tạo ra một chuỗi các tác động tiêu cực, ảnh hưởng đến mối quan hệ với khách thuê, uy tín kinh doanh và hiệu quả vận hành tổng thể của khu trọ.
2.1. Khách khiếu nại: “Sao tháng này điện cao vậy?”
- Gia tăng áp lực giải trình: Khi hóa đơn tiền điện tăng đột biến, điều đầu tiên khách thuê sẽ làm là thắc mắc và khiếu nại với chủ nhà. Bạn sẽ phải dành nhiều thời gian để giải thích về cách tính, các bậc thang và lý do tăng giá. Nếu không có dữ liệu minh bạch, việc giải thích sẽ trở nên khó khăn và dễ gây nghi ngờ.
- Tạo ra căng thẳng không đáng có: Những cuộc tranh luận, khiếu nại về tiền điện có thể làm xấu đi mối quan hệ vốn có giữa chủ nhà và khách thuê, tạo ra bầu không khí thiếu thoải mái trong khu trọ.
2.2. Nghi ngờ chủ nhà gian lận: Khi chỉ số không được theo dõi minh bạch
- Xói mòn niềm tin: Nếu quy trình chốt số, tính tiền điện không rõ ràng hoặc chỉ số không được công khai, khách thuê rất dễ nảy sinh nghi ngờ về tính trung thực của chủ nhà, đặc biệt khi giá điện tăng cao. Họ có thể cảm thấy mình đang bị “ép giá” hoặc bị tính sai.
- Ảnh hưởng uy tín: Nghi ngờ này có thể lan truyền trong cộng đồng khách thuê, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của bạn với tư cách là một chủ nhà. Một khi niềm tin bị mất, rất khó để xây dựng lại.
Xem thêm: Cách tính giá điện kinh doanh nhà trọ
2.3. Rời bỏ nhà trọ: Khách có thể chuyển sang nhà trọ khác với mức giá phù hợp hơn
- Tỷ lệ trống phòng cao: Khi cảm thấy bị tính tiền điện không minh bạch hoặc quá cao, khách thuê có xu hướng tìm kiếm những nơi ở khác với chính sách giá điện rõ ràng và dễ hiểu hơn. Điều này dẫn đến tỷ lệ trống phòng tăng cao, khiến chủ nhà mất đi nguồn thu nhập ổn định.
- Chi phí tìm kiếm khách mới: Việc khách thuê rời đi đòi hỏi chủ nhà phải tốn thêm chi phí và thời gian cho việc tìm kiếm khách mới (quảng cáo, dọn dẹp phòng, sửa chữa nhỏ). Chi phí này có thể bao gồm tiền môi giới, chi phí marketing và đặc biệt là khoản trống phòng không có doanh thu.
2.4. Chính chủ nhà mất lời: Do thu thiếu hoặc bị bù tiền
- Lợi nhuận bị xói mòn: Nếu chủ nhà áp dụng một mức giá cố định cho điện hoặc không tính toán chính xác theo bậc thang/tiêu thụ thực tế, họ sẽ phải bù lỗ một khoản đáng kể, đặc biệt khi giá điện tăng. Điều này trực tiếp làm giảm lợi nhuận kinh doanh, thậm chí có thể dẫn đến thua lỗ.
- Khó khăn trong quản lý tài chính: Việc thu thiếu hoặc phải bù lỗ khiến chủ nhà khó khăn trong việc dự toán chi phí, lập ngân sách và đánh giá hiệu quả kinh doanh của mình.
2.5. Một số mối nguy hại khác
- Lãng phí thời gian và công sức: Quá trình ghi chép thủ công tốn rất nhiều thời gian mỗi tháng, đặc biệt với các khu trọ lớn.
- Nguy cơ sai sót cao: Ghi nhầm số, tính toán sai bậc thang, nhập liệu sai vào sổ sách hoặc file excel là những lỗi thường gặp, dẫn đến sai lệch hóa đơn.
- Thiếu chuyên nghiệp: Việc quên nhắc hạn thanh toán, gửi nhầm hóa đơn hoặc thông tin không rõ ràng làm giảm sự chuyên nghiệp trong quản lý.
- Khó khăn khi đối chiếu: Dữ liệu thủ công không có tính hệ thống, gây khó khăn khi cần đối chiếu lịch sử hoặc giải quyết khiếu nại kéo dài.
3. Các biện pháp chủ nhà trọ có thể áp dụng ngay
Để đối phó với tác động của việc giá điện tăng và duy trì lợi nhuận, chủ nhà cần áp dụng một cách tiếp cận đa chiều, từ sự minh bạch ban đầu đến việc ứng dụng công nghệ và tối ưu hóa vận hành.
3.1. Công khai cách tính giá điện – Nền tảng của sự tin cậy
a. Ghi rõ trong hợp đồng thuê
Đây là bước pháp lý quan trọng nhất. Trong hợp đồng, cần ghi chi tiết:
- Đơn giá điện áp dụng: Rõ ràng là theo giá bậc thang của EVN hay theo giá kinh doanh hoặc một giá thống nhất (nếu được phép và đã thông báo). Nêu cụ thể từng bậc thang nếu áp dụng giá sinh hoạt.
- Phương pháp tính: Cách phân bổ điện năng nếu dùng chung công tơ tổng (ví dụ: chia theo đầu người, chia theo định mức).
- Thời gian chốt chỉ số và thời hạn thanh toán.
- Điều này giúp tránh mọi tranh cãi về sau khi giá điện tăng hoặc khi mức tiêu thụ cao.
b. Dán bảng thông báo về giá điện tại khu vực chung
Tạo một bảng thông báo rõ ràng, dễ đọc, dán ở nơi mọi khách thuê đều nhìn thấy (ví dụ: hành lang, khu vực sảnh). Bảng này cần thể hiện:
- Đơn giá điện chi tiết theo từng bậc (nếu áp dụng bậc thang).
- Ngày chốt chỉ số hàng tháng.
- Các quy định chung về tiết kiệm điện.
- Số điện thoại liên hệ khi có thắc mắc.
- Sự minh bạch này giúp khách thuê chủ động nắm thông tin và cảm thấy được đối xử công bằng.
3.2. Minh bạch chỉ số điện theo phòng – Tăng cường sự tin tưởng
a. Ghi chứng chỉ số hàng tháng có hình ảnh, thời gian rõ ràng
Thay vì chỉ ghi số bằng tay, hãy chụp ảnh công tơ điện của từng phòng kèm theo ngày giờ chụp.
- Việc này có thể thực hiện dễ dàng qua điện thoại.
- Lưu trữ hình ảnh này cùng với dữ liệu chỉ số. Đây sẽ là bằng chứng không thể chối cãi khi có tranh chấp.
b. Có bảng tính công khai, giữ lại để đối chiếu khi cần
Sau khi chốt chỉ số, bạn có thể lập một bảng tính đơn giản (trên Excel hoặc trực tiếp trên Resident) thể hiện chỉ số đầu kỳ, cuối kỳ, số điện tiêu thụ, đơn giá và tổng tiền cho từng phòng.
- Công khai bảng này (qua nhóm Zalo, bảng tin) để khách thuê tiện theo dõi.
- Lưu trữ lịch sử các bảng tính này theo tháng, theo năm để dễ dàng đối chiếu khi khách có thắc mắc về các tháng trước hoặc để phân tích xu hướng tiêu thụ.
3.3. Sử dụng phần mềm để giám sát chặt chẽ – Tối ưu hóa quản lý với Resident
a. Theo dõi chỉ số điện nước theo từng phòng một cách khoa học
- Phần mềm Resident cho phép bạn nhập chỉ số công tơ điện nước từng phòng một cách nhanh chóng và chính xác ngay tại chỗ bằng điện thoại. Bạn có thể đính kèm ảnh chụp công tơ làm bằng chứng, đảm bảo tính minh bạch và độ tin cậy của dữ liệu.
- Với các hệ thống công tơ điện thông minh, Resident còn có khả năng tích hợp để tự động đọc chỉ số từ xa, loại bỏ hoàn toàn sai sót do con người và tiết kiệm thời gian đáng kể, đặc biệt hữu ích khi giá điện tăng và nhu cầu kiểm soát chi phí trở nên cấp bách.
Xem thêm: Công tơ điện tử là gì? Tổng hợp tất cả các thông tin cần biết về công tơ điện tử
b. Tự động tính tiền điện theo giá thiết lập sẵn
- Resident cho phép bạn cài đặt các biểu giá điện linh hoạt (giá bậc thang của EVN, giá kinh doanh hoặc giá cố định theo thỏa thuận).
- Phần mềm sẽ tự động tính toán số tiền điện mỗi phòng phải trả dựa trên chỉ số tiêu thụ và biểu giá đã cài đặt. Điều này giúp loại bỏ sai sót tính toán thủ công và đảm bảo tính chính xác, công bằng cho cả chủ nhà và khách thuê.
c. Nhắc hạn, gửi thông báo thu qua Zalo OA và các kênh khác
- Resident tự động tạo hóa đơn chi tiết cho từng phòng sau khi chốt số.
- Hệ thống có thể gửi thông báo nhắc nhở thu tiền tự động qua các kênh phổ biến như Zalo OA, SMS, hoặc thông báo trực tiếp qua ứng dụng di động Resident của khách thuê. Điều này giúp giảm công việc thủ công, đảm bảo thu tiền đúng hạn và tăng cường sự chuyên nghiệp trong quản lý.
d. Lịch sử thu chi đều đặn, minh bạch
- Mọi giao dịch thu tiền điện nước đều được ghi nhận và lưu trữ chi tiết trên Resident, kèm theo thời gian và thông tin thanh toán.
- Bạn có thể dễ dàng truy xuất lịch sử thu chi của từng phòng hoặc toàn bộ khu trọ, phục vụ cho việc đối chiếu, giải quyết khiếu nại hoặc kiểm tra tài chính bất cứ lúc nào.
e. Tổng hợp báo cáo lợi nhuận, đối chiếu nhanh chóng
- Resident cung cấp các báo cáo tài chính tổng hợp về thu chi điện nước theo ngày, tháng, quý.
- Các báo cáo này giúp bạn có cái nhìn tổng quan về hiệu quả kinh doanh, dễ dàng đối chiếu giữa chi phí thực tế và số tiền đã thu, từ đó đưa ra các điều chỉnh kịp thời để duy trì lợi nhuận khi giá điện tăng.
Xem thêm: Chốt điện nước tự động hiệu quả cùng phần mềm Resident
3.4. Cân nhắc chiến lược giá phòng thay vì giá điện – Giữ chân khách hàng
a. Giữ giá phòng, nhưng tách điện nước riêng và thu theo thực tế
- Thay vì tăng trực tiếp giá thuê phòng (dễ gây phản ứng tiêu cực), hãy giữ nguyên giá phòng. Điều này giúp duy trì sự hấp dẫn và giữ chân khách hàng hiện tại.
- Đồng thời, áp dụng chính sách thu tiền điện nước theo đúng mức tiêu thụ thực tế của từng phòng, dựa trên chỉ số công tơ riêng (nếu có) hoặc cách phân bổ minh bạch đã công khai. Điều này vừa hợp pháp, vừa công bằng và dễ được khách thuê chấp nhận hơn vì họ tự kiểm soát được chi phí của mình.
b. Gợi gói combo trọn gói: Phù hợp với sinh viên hoặc người lao động
- Đối với một số đối tượng khách hàng (ví dụ: sinh viên, người lao động có nhu cầu ở ngắn hạn hoặc không muốn lo lắng về chi phí phát sinh), bạn có thể cân nhắc cung cấp gói combo trọn gói bao gồm tiền phòng và một mức điện nước cố định.
- Ưu điểm: Đơn giản, dễ quản lý, thu hút khách hàng thích sự ổn định về chi phí.
- Nhược điểm: Bạn cần tính toán kỹ lưỡng mức giá combo để không bị lỗ, dựa trên mức tiêu thụ trung bình. Có thể gặp rủi ro nếu khách hàng sử dụng quá mức định mức. Giải pháp này đòi hỏi sự tính toán cẩn thận để đảm bảo lợi nhuận, đặc biệt khi giá điện tăng.
3.5. Nâng cấp hệ thống điện – Đầu tư lâu dài, tiết kiệm bền vững
a. Sử dụng đèn LED, thiết bị tiết kiệm điện trong khu vực chung và riêng
- Thay thế toàn bộ bóng đèn sợi đốt, huỳnh quang bằng đèn LED. Đèn LED tiết kiệm đến 70-80% điện năng và có tuổi thọ cao hơn nhiều lần.
- Ưu tiên sử dụng các thiết bị điện có nhãn năng lượng cao (5 sao), đặc biệt là điều hòa nhiệt độ, tủ lạnh, máy giặt công nghệ Inverter. Mặc dù chi phí đầu tư ban đầu cao hơn, chúng sẽ giúp tiết kiệm đáng kể chi phí điện hàng tháng, nhanh chóng hoàn vốn và mang lại lợi ích lâu dài cho cả chủ nhà và khách thuê khi giá điện tăng.
- Lắp đặt công tắc cảm biến chuyển động hoặc hẹn giờ cho các khu vực chung như hành lang, cầu thang, nhà vệ sinh chung để tránh lãng phí điện do quên tắt đèn.
b. Tách rõ điện khu vực sử dụng chung và cá nhân
- Nếu có thể, lắp đặt công tơ riêng cho các khu vực chung (hành lang, cầu thang, máy bơm nước, thang máy nếu có) và tách biệt với điện của từng phòng.
- Chi phí điện khu vực chung có thể được chia đều cho tất cả các phòng hoặc tính vào chi phí dịch vụ. Việc này giúp minh bạch hóa chi phí và đảm bảo khách thuê chỉ trả cho phần điện họ sử dụng trong phòng.
3.6. Thực hiện khai báo theo quy định để hưởng đúng giá điện – Tuân thủ pháp luật, tối ưu chi phí
a. Đăng ký danh sách người đang ở với EVN để được áp giá điện sinh hoạt:
Theo quy định của Bộ Công Thương và EVN, các chủ nhà trọ, nhà cho thuê có từ 2 hộ gia đình trở lên có thể được áp dụng giá điện sinh hoạt bậc thang nếu đăng ký đầy đủ danh sách người thuê nhà (thông qua mẫu CT01 hoặc hình thức khác).
- Lợi ích: Giá điện sinh hoạt thường thấp hơn đáng kể so với giá điện kinh doanh, đặc biệt ở các bậc thang thấp. Việc này giúp giảm đáng kể tổng hóa đơn tiền điện của khu trọ.
- Quy trình: Liên hệ với Điện lực tại khu vực bạn đang quản lý để được hướng dẫn cụ thể về thủ tục đăng ký. Bạn sẽ cần cung cấp hợp đồng thuê nhà, danh sách khách thuê có xác nhận của địa phương (tùy nơi).
b. Nếu không đăng ký, EVN sẽ áp giá kinh doanh cao hơn
Nếu bạn không thực hiện việc đăng ký này, Điện lực có quyền áp dụng giá điện kinh doanh cho toàn bộ khu trọ, vốn có đơn giá cao hơn rất nhiều so với giá điện sinh hoạt. Việc này sẽ trực tiếp làm tăng chi phí vận hành và ăn mòn lợi nhuận của bạn, đặc biệt khi giá điện tăng.
c. Đảm bảo tuân thủ quy định
Việc tuân thủ quy định về giá điện không chỉ giúp bạn tối ưu chi phí mà còn thể hiện sự chuyên nghiệp và minh bạch, tránh được những rủi ro pháp lý không đáng có.
4. Kết luận: Quản lý tốt, giá điện tăng không còn là ác mộng
Giá điện tăng là điều bất khả kháng, là một yếu tố ngoại cảnh mà chúng ta không thể kiểm soát. Tuy nhiên, cách bạn đối mặt với nó – chiến lược quản lý bạn lựa chọn – sẽ quyết định lợi nhuận, uy tín và mức độ hài lòng của người thuê.
Chủ nhà chủ động, minh bạch, và có hệ thống quản lý rõ ràng, hiệu quả sẽ không những vẫn giữ được khách hàng, mà còn củng cố được mối quan hệ tin cậy, ngay cả khi chi phí vận hành leo thang. Hãy tận dụng công nghệ và áp dụng các biện pháp tối ưu để biến thách thức thành cơ hội phát triển bền vững cho hoạt động kinh doanh cho thuê của bạn.
Hãy để Resident giúp bạn quản lý tốt hơn, để giá điện tăng không còn là ác mộng mà trở thành động lực để bạn nâng cấp và phát triển hoạt động kinh doanh cho thuê của mình lên một tầm cao mới.
