Hóa đơn điện mỗi tháng luôn là nỗi băn khoăn của người thuê phòng trọ, nhất là khi thời tiết nóng bức và thiết bị phải hoạt động liên tục. Bài viết này tổng hợp những nguyên nhân làm tiền điện “đội” lên, đồng thời đưa ra các nguyên tắc và mẹo tiết kiệm điện khi ở trọ có thể áp dụng ngay: từ cách dùng điều hoà, đèn chiếu sáng, tủ lạnh, đến thói quen nấu ăn, giặt phơi, theo dõi công tơ… Mục tiêu là giảm chi phí nhưng vẫn giữ được sự thoải mái và an toàn trong không gian nhỏ.
Hãy xem chi tiết nội dung trong bài viết để hiểu vì sao điện hao nhiều, cách tối ưu từng thiết bị, cùng các hiểu lầm phổ biến cần tránh để tiết kiệm điện khi ở trọ hiệu quả và bền vững.
1. Vì sao việc tiết kiệm điện khi ở trọ lại quan trọng đến vậy?
Đối với nhiều người thuê trọ, hóa đơn tiền điện hằng tháng luôn là khoản chi khiến họ phải “cân đo đong đếm”. Mức tiêu thụ điện tăng nhanh không chỉ làm tăng chi phí sinh hoạt, mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và mối quan hệ giữa chủ nhà và khách thuê. Chính vì thế, việc tiết kiệm điện khi ở trọ không chỉ là cách giảm chi tiêu, mà còn là hành động góp phần bảo vệ môi trường, nâng cao ý thức sử dụng năng lượng bền vững.
Ở các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, nhiều phòng trọ tính giá điện theo mức 3.500–4.000 đồng/kWh – cao hơn nhiều so với giá điện sinh hoạt thông thường. Chỉ cần một chiếc điều hòa bật sai cách hay bóng đèn bật cả ngày cũng khiến tổng tiền điện đội lên gấp đôi. Trong khi đó, hầu hết người thuê trọ lại ở không gian nhỏ, nhiều thiết bị cũ kỹ, thiếu thông gió hoặc cách nhiệt kém – khiến việc tiết kiệm điện khi ở trọ trở nên khó khăn hơn.
Vấn đề không chỉ nằm ở thiết bị, mà còn ở thói quen sử dụng điện. Một chiếc nồi cơm điện cắm cả ngày, quạt mở liên tục, hay sạc điện thoại qua đêm… đều là “kẻ ngốn điện thầm lặng”. Vì vậy, hiểu rõ nguyên nhân gây lãng phí điện và thay đổi thói quen là bước đầu tiên để thực sự tiết kiệm hiệu quả.
2. Các nguyên nhân khiến tiền điện khi ở trọ luôn cao
Trước khi tìm cách tiết kiệm điện khi ở trọ, cần hiểu rõ vì sao điện năng tiêu thụ lại vượt mức mong đợi. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất:
2.1. Thiết bị điện quá cũ hoặc không tiết kiệm năng lượng
Nhiều phòng trọ vẫn sử dụng quạt, tủ lạnh, máy lạnh đời cũ, hiệu suất thấp. Các thiết bị này tiêu thụ điện năng nhiều hơn 15–30% so với các dòng mới có tem năng lượng tiết kiệm. Ngoài ra, việc không vệ sinh định kỳ khiến bụi bẩn bám vào, giảm khả năng làm mát và tăng thời gian hoạt động.
2.2. Không gian nhỏ, bí khí, khiến thiết bị làm mát hoạt động nhiều
Phòng trọ thường thiếu cửa sổ, cách nhiệt kém. Điều này buộc người thuê phải bật điều hòa hoặc quạt gần như cả ngày. Khi nhiệt độ ngoài trời cao, công suất hoạt động của thiết bị cũng tăng mạnh, gây tiêu hao điện năng đáng kể.
2.3. Sử dụng sai cách hoặc quên tắt thiết bị điện
Nhiều người có thói quen để quạt, đèn, sạc điện thoại hoặc nồi cơm điện ở chế độ chờ. Dù công suất nhỏ, nhưng tổng cộng lại trong tháng có thể chiếm 5–10% tổng lượng điện tiêu thụ. Ngoài ra, việc cắm sạc cả đêm hay bật tivi làm nền cũng gây lãng phí lớn.
2.4. Không sử dụng đèn chiếu sáng hợp lý
Bóng đèn sợi đốt, đèn huỳnh quang cũ tiêu thụ điện gấp đôi so với đèn LED. Nhiều người thuê trọ vẫn dùng loại đèn này do giá rẻ ban đầu, nhưng về lâu dài chi phí điện tăng cao hơn rất nhiều.
2.5. Chủ nhà tính điện theo giá kinh doanh hoặc không minh bạch
Một yếu tố khác khiến người thuê cảm thấy khó tiết kiệm là giá điện bị tính cao hơn thực tế. Nhiều nơi thu 3.500–5.000 đồng/kWh thay vì giá bậc thang sinh hoạt của EVN. Dù người thuê đã tiết kiệm, tổng chi phí vẫn cao. Tuy nhiên, nếu có thiết bị đo điện riêng, người thuê sẽ dễ kiểm soát hơn và chủ động điều chỉnh hành vi sử dụng.
Như vậy, để tiết kiệm điện khi ở trọ, không chỉ cần thay đổi thói quen cá nhân, mà còn cần hiểu đặc điểm phòng ở, thiết bị sử dụng và chính sách tính điện của nơi thuê.
Xem thêm: Cách tính giá điện kinh doanh nhà trọ mới nhất
3. 10 cách tiết kiệm điện khi ở trọ hiệu quả, dễ áp dụng
Dưới đây là những cách tiết kiệm điện khi ở trọ được tổng hợp từ các chuyên gia năng lượng và kinh nghiệm thực tế của người thuê nhà lâu năm. Mỗi biện pháp đều có thể áp dụng ngay, không tốn nhiều chi phí đầu tư ban đầu.
3.1. Tận dụng ánh sáng và gió tự nhiên để tiết kiệm điện khi ở trọ
Ánh sáng và thông gió tự nhiên là “nguồn năng lượng miễn phí” mà nhiều người bỏ quên. Ban ngày, hãy mở cửa sổ hoặc rèm để tận dụng ánh sáng trời thay vì bật đèn. Nếu phòng trọ thiếu cửa sổ, có thể dùng gương phản chiếu ánh sáng, giúp không gian sáng hơn mà không cần thêm điện.
Đối với thông gió, chỉ cần mở cửa sổ vài giờ sáng sớm hoặc chiều tối sẽ giúp không khí lưu thông, giảm cảm giác ngột ngạt, từ đó hạn chế sử dụng quạt hoặc điều hòa liên tục. Đây là bước cơ bản nhưng cực kỳ hiệu quả trong việc tiết kiệm điện khi ở trọ.
3.2. Thay thế bóng đèn cũ bằng đèn LED tiết kiệm điện khi ở trọ
Đèn LED hiện nay có tuổi thọ từ 15.000–30.000 giờ và tiết kiệm 50–70% điện năng so với bóng huỳnh quang. Ngoài ra, ánh sáng LED dịu hơn, không gây chói, phù hợp với không gian phòng nhỏ. Dù giá mua ban đầu cao hơn một chút, nhưng chỉ sau vài tháng, khoản tiền tiết kiệm được đã bù lại chi phí đầu tư.
3.3. Sử dụng thiết bị điện đúng công suất và có tem năng lượng
Trước khi mua quạt, tủ lạnh, hay nồi cơm điện, nên ưu tiên sản phẩm có dán tem năng lượng 5 sao của Bộ Công Thương. Những thiết bị này được chứng nhận về khả năng tiết kiệm điện. Nếu thiết bị trong phòng trọ là của chủ nhà, người thuê có thể chủ động đề nghị thay mới hoặc bảo dưỡng định kỳ.
Ngoài ra, không nên sử dụng thiết bị công suất lớn vượt nhu cầu – ví dụ: dùng tủ lạnh 200 lít cho 1 người là lãng phí. Chọn thiết bị vừa đủ giúp giảm tải đáng kể lượng điện tiêu thụ.
3.4. Điều chỉnh nhiệt độ điều hòa hợp lý để tiết kiệm điện khi ở trọ
Theo khuyến cáo của EVN, nhiệt độ điều hòa nên đặt ở mức 26–28°C để vừa mát vừa tiết kiệm. Mỗi 1°C giảm tương đương tăng 7% lượng điện tiêu thụ. Khi ngủ, nên bật chế độ hẹn giờ (timer) hoặc chế độ “sleep” để điều hòa tự điều chỉnh nhiệt độ. Kết hợp với quạt gió nhẹ giúp không khí luân chuyển và duy trì cảm giác dễ chịu mà không cần bật điều hòa quá lâu.
Nếu phòng trọ không kín, nên dán thêm gioăng cao su ở cửa sổ, cửa ra vào để tránh thất thoát khí lạnh – một mẹo nhỏ giúp tiết kiệm điện khi ở trọ tới 10–15%.
3.5. Rút phích cắm thiết bị khi không sử dụng
Các thiết bị như sạc điện thoại, nồi cơm, tivi, đầu thu kỹ thuật số… vẫn tiêu thụ điện ngay cả khi tắt bằng remote. Việc rút phích cắm sau khi sử dụng giúp giảm điện năng hao phí 3–5% mỗi tháng. Ngoài ra, thói quen này còn giúp bảo vệ thiết bị khỏi sốc điện hoặc chập cháy – một nguyên nhân phổ biến gây hỏng đồ điện trong phòng trọ.
3.6. Giặt đồ hợp lý và phơi tự nhiên
Máy giặt tiêu thụ trung bình 400–500W/giờ. Vì vậy, nên giặt đầy tải thay vì giặt nhiều lần ít đồ. Hạn chế dùng chế độ sấy, vì lượng điện tiêu thụ gấp 2–3 lần so với giặt thường. Thay vào đó, hãy phơi đồ ngoài trời hoặc nơi thông thoáng để tận dụng nắng gió tự nhiên.
Đây là một cách tiết kiệm điện khi ở trọ rất thực tế, đặc biệt vào mùa hè – khi thời tiết khô ráo và nắng nhiều.
3.7. Bảo trì định kỳ quạt, điều hòa, tủ lạnh
Bụi bẩn là kẻ thù của mọi thiết bị điện. Quạt hoặc điều hòa bám bụi khiến động cơ phải hoạt động mạnh hơn để đạt hiệu quả tương đương, làm tăng điện năng tiêu thụ. Hãy vệ sinh màng lọc điều hòa mỗi 2–3 tuần, vệ sinh dàn lạnh ít nhất 6 tháng/lần. Với tủ lạnh, nên lau sạch ron cửa, bỏ thực phẩm hư và sắp xếp gọn gàng để hơi lạnh lưu thông đều.
3.8. Dùng quạt thay cho điều hòa khi thời tiết dễ chịu
Không phải lúc nào điều hòa cũng cần thiết. Vào buổi tối hoặc những ngày thời tiết mát, chỉ cần dùng quạt ở chế độ gió tự nhiên là đủ. Một chiếc quạt điện tiêu thụ điện ít hơn điều hòa đến 90%. Sự linh hoạt này giúp người thuê tiết kiệm vài trăm nghìn đồng mỗi tháng.
3.9. Cách nấu ăn giúp giảm điện năng tiêu thụ
Nấu ăn cũng là khâu tiêu tốn điện nếu không tối ưu. Khi dùng bếp điện hoặc nồi cơm, nên:
-
Nấu lượng vừa đủ, tránh đun sôi nhiều lần.
-
Dùng nồi có đáy phẳng, dẫn nhiệt tốt.
-
Dùng nắp đậy kín để giữ nhiệt.
-
Hạn chế mở nồi cơm điện trong quá trình nấu.
Những thói quen nhỏ này giúp giảm thời gian làm nóng, từ đó tiết kiệm 10–15% điện năng mỗi lần nấu.
3.10. Theo dõi chỉ số công tơ điện hằng tuần
Đây là cách hiệu quả nhất để kiểm soát tiêu thụ. Hãy ghi lại chỉ số công tơ đầu và cuối tuần, tính lượng điện dùng và so sánh với các tuần trước. Khi phát hiện mức tăng bất thường, bạn có thể kịp thời điều chỉnh. Một số phòng trọ hiện nay lắp công tơ điện tử hiển thị số kWh theo thời gian thực, giúp người thuê chủ động hơn trong việc tiết kiệm điện khi ở trọ.
Xem thêm: Cách âm phòng trọ: Bí quyết giúp nhà yên tĩnh
4. Những hiểu lầm phổ biến về tiết kiệm điện khi ở trọ
Không ít người tin rằng mình đang tiết kiệm, nhưng thực tế lại vô tình làm tăng lượng điện tiêu thụ. Dưới đây là những hiểu lầm thường gặp nhất.
4.1. Tắt điều hòa rồi bật lại nhiều lần giúp tiết kiệm điện khi ở trọ
Sai lầm phổ biến nhất là nghĩ rằng việc bật tắt liên tục giúp giảm điện. Thực tế, điều hòa tiêu thụ điện nhiều nhất trong giai đoạn khởi động và làm lạnh ban đầu. Vì vậy, việc bật tắt thường xuyên khiến tổng điện năng tiêu thụ cao hơn. Giải pháp đúng là để điều hòa chạy ổn định ở mức 26–27°C, dùng quạt hỗ trợ và tắt khi ra khỏi phòng hơn 1 giờ.
4.2. Bóng đèn công suất nhỏ luôn tiết kiệm điện khi ở trọ hơn
Công suất thấp không đồng nghĩa với tiết kiệm nếu hiệu suất chiếu sáng kém. Ví dụ, đèn sợi đốt 40W sáng yếu hơn đèn LED 10W. Nghĩa là để đạt cùng độ sáng, bạn cần bật nhiều đèn hơn. Hãy chọn đèn LED phù hợp thay vì chú trọng công suất ghi trên bao bì.
4.3. Dùng thiết bị cũ vì “còn chạy được” là tiết kiệm
Thiết bị cũ, đặc biệt là tủ lạnh hoặc máy lạnh, tiêu hao điện nhiều hơn 20–30%. Dù đầu tư mua mới tốn kém, nhưng xét theo chi phí điện hằng tháng, chỉ sau 1 năm bạn đã hoàn vốn nhờ lượng điện tiết kiệm được.
4.4. Rút phích cắm tivi, máy tính là đủ, còn sạc điện thoại thì không đáng kể
Một bộ sạc điện thoại cắm liên tục tiêu tốn 0,1–0,2 kWh/ngày. Con số này có thể nhỏ, nhưng với hàng triệu người dùng, lượng điện lãng phí là rất lớn. Với người thuê trọ, việc rút sạc sau khi dùng không chỉ tiết kiệm, mà còn phòng cháy nổ – điều cực kỳ quan trọng trong không gian nhỏ hẹp.
4.5. Không thể tiết kiệm điện khi ở trọ nếu chủ nhà tính giá điện cao
Dù giá điện bị tính cao hơn, người thuê vẫn có thể chủ động giảm 10–20% tổng chi phí bằng việc kiểm soát tiêu thụ. Mấu chốt là theo dõi công tơ thường xuyên, áp dụng thói quen tiết kiệm, và đề nghị chủ nhà minh bạch hóa chỉ số điện từng phòng.
Xem thêm: Phòng trọ mùa nồm bị ẩm và bốc mùi? Cách xử lý nồm ẩm tận gốc
5. Kết luận
Tiết kiệm điện khi ở trọ không chỉ là chuyện “tiền bạc”, mà là cách sống thông minh và có trách nhiệm. Mỗi thiết bị được sử dụng đúng cách, mỗi thói quen được điều chỉnh hợp lý sẽ mang lại lợi ích rõ rệt – giảm hóa đơn điện, giảm áp lực cho lưới điện quốc gia và góp phần bảo vệ môi trường.
Đừng nghĩ rằng ở trọ thì không thể chủ động. Chỉ cần một vài thay đổi nhỏ như thay bóng đèn LED, rút phích cắm, mở cửa sổ, hoặc bật điều hòa hợp lý… bạn đã có thể tiết kiệm hàng trăm nghìn đồng mỗi tháng. Quan trọng hơn, những hành động ấy thể hiện ý thức tiết kiệm năng lượng – giá trị ngày càng được xã hội và chủ nhà đánh giá cao.
Nếu bạn là chủ trọ, hãy chia sẻ những bí quyết này đến người thuê. Nếu bạn là người thuê, hãy bắt đầu ngay từ hôm nay. Mỗi kWh tiết kiệm được là một bước tiến nhỏ hướng đến cuộc sống bền vững, văn minh và tiết kiệm hơn.
